ΑΞΟΝΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑ (CARDIAC CT)

Η Αξονική Στεφανιογραφία είναι μία σύγχρονη μέθοδος αξονικής τομογραφίας με την οποία απεικονίζονται τα αγγεία που δίνουν αίμα στην καρδιά, γνωστά και ως στεφανιαίες αρτηρίες.

Η αξονική τομογραφία καρδιάς είναι μια ιατρική εξέταση που χρησιμοποιεί την τεχνολογία της αξονικής τομογραφίας για να απεικονίσει την καρδιά και τα γειτονικά αγγεία. Η αξονική στεφανιογραφία παρέχει λεπτομερείς εικόνες της καρδιάς και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση της στεφανιαίας νόσου, νόσων των βαλβίδων και πολλών άλλων παθήσεων της καρδιάς. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον προγραμματισμό επεμβάσεων στην καρδιά ή για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της θεραπείας.

Τι είναι η αξονική στεφανιογραφία; 

Η αξονική στεφανιογραφία είναι μια εξειδικευμένη μορφή αξονικής τομογραφίας που χρησιμοποιείται για την απεικόνιση των στεφανιαίων αρτηριών, δηλαδή των αγγείων που τροφοδοτούν με αίμα την καρδιά. Η  αξονική στεφανιογραφία προσφέρει λεπτομερή εικόνα των αρτηριών, βοηθώντας στην ανίχνευση της αθηρωμάτωσης των στεφανιαίων ακόμα και σε πολύ πρώιμο στάδιο. Επίσης μπορεί να διαγνώσει με ακρίβεια την παρουσία  στένωσης ή απόφραξης των στεφανιαίων που μπορεί να προκαλέσει στηθάγχη, καρδιακή ανεπάρκεια ή έμφραγμα μυοκαρδίου. Επιπλέον, μπορεί να αποκαλύψει τη συσσώρευση ασβεστίου στις αρτηρίες, έναν σημαντικό δείκτη καρδιακού κινδύνου (Score ασβεστίου / Calcium Score). Η διαδικασία είναι μη επεμβατική (αναίμακτη) και συνήθως διαρκεί μόλις λίγα λεπτά.

Ποιος πρέπει να κάνει αξονική στεφανιογραφία;

Η αξονική στεφανιογραφία συνήθως συνιστάται για άτομα με συγκεκριμένα προφίλ κινδύνου ή με συμπτώματα. Ενδείκνυται για:

    1. Άτομα με μεσαίο κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου: Εάν κάποιος έχει διάφορους παράγοντες κινδύνου (όπως οικογενειακό ιστορικό, υπέρταση, υψηλή χοληστερίνη, σακχαρώδη διαβήτη, κάπνισμα), αλλά δεν έχει σαφή συμπτώματα, η αξονική στεφανιογραφία μπορεί να βοηθήσει στην αξιολόγηση της καρδιαγγειακής τους υγείας.

    2. Άτομα με ασαφή συμπτώματα: Για άτομα με συμπτώματα που μπορεί να σχετίζονται με στεφανιαία νόσο, όπως πόνος στο στήθος, αλλά με ασαφή ή αντικρουόμενα αποτελέσματα από άλλες εξετάσεις, η αξονική στεφανιογραφία μπορεί να παρέχει σαφέστερη εικόνα. Μπορεί δηλαδή να αποκλείσει ή να επιβεβαιώσει την καρδιακή προέλευση των συμπτωμάτων. 

    3. Προεγχειρητική αξιολόγηση: Σε ορισμένες περιπτώσεις, η αξονική στεφανιογραφία μπορεί να συνιστάται πριν από συγκεκριμένες εγχειρήσεις για να αξιολογηθεί η καρδιακή κατάσταση του ασθενούς και ο περιεγχειρητικός καρδιακός κίνδυνος.

    4. Η αξονική στεφανιογραφία συνιστάται επίσης σε άτομα με συγγενείς ανωμαλίες στεφανιαίων, ανεύρυσμα θωρακικής αορτής, συγγενείς καρδιοπάθειες. 

Είναι σημαντικό να συζητήσετε με τον γιατρό σας εάν η αξονική στεφανιογραφία είναι κατάλληλη για εσάς, λαμβάνοντας υπόψη τα συμπτώματα, το ιατρικό ιστορικό και τους παράγοντες κινδύνου σας.

Είναι η αξονική στεφανιογραφία μια ασφαλής εξέταση ; 

Η αξονική στεφανιογραφία θεωρείται γενικά πολύ ασφαλής εξέταση, αλλά όπως και με όλες τις ιατρικές πράξεις, υπάρχουν κάποιοι μικροί κίνδυνοι. Οι κύριοι κίνδυνοι περιλαμβάνουν:

    1. Έκθεση σε ακτινοβολία: Όπως όλες οι αξονικές τομογραφίες, η  αξονική στεφανιογραφία χρησιμοποιεί ιονίζουσα ακτινοβολία. Η έκθεση είναι συνήθως πολύ χαμηλή (ειδικά με την χρήση των τελευταίας γενιάς αξονικών τομογράφων), αλλά πρέπει να αποφεύγεται σε έγκυες γυναίκες και να περιορίζεται σε κάποιους άλλους ασθενείς (πχ μικρά παιδιά).

    2. Αλλεργικές αντιδράσεις: Στην αξονική στεφανιογραφία, χρησιμοποιείται ενδοφλέβια σκιαγραφική ουσία  που μπορεί να προκαλέσει αλλεργική αντίδραση σε μερικούς ασθενείς. Ενημερώστε τον γιατρό σας εάν έχετε αλλεργία στα σκιαγραφικά για να σας δοθεί η κατάλληλη προετοιμασία. 

    3. Νεφρική δυσλειτουργία: Η σκιαγραφική ουσία μπορεί να επηρεάσει την νεφρική λειτουργία,  σε άτομα με προϋπάρχουσα νεφρική νόσο. Ενημερώστε τον γιατρό σας εάν έχετε νεφρική δυσλειτουργία έτσι ώστε να σας δοθούν οι κατάλληλες οδηγίες προετοιμασίας. Με την χρήση των τελευταίας γενιάς αξονικών τομογράφων η ποσότητα του χορηγούμενου σκιαγραφικού, επομένως και η πιθανότητα νεφρικής επιβάρυνσης  ελαχιστοποιούνται. 

Είναι σημαντικό να συζητήσετε τους κινδύνους και τα οφέλη της αξονικής στεφανιογραφίας με τον γιατρό σας, με βάση το ατομικό σας ιστορικό και να ακολουθήσετε τις συστάσεις του. Η εξέταση διενεργείται όταν οι πιθανά οφέλη υπερτερούν των κινδύνων για τον συγκεκριμένο ασθενή.

Πώς πρέπει να ετοιμαστώ για την αξονική στεφανιογραφία;

Η προετοιμασία για μια αξονική στεφανιογραφία συνήθως περιλαμβάνει τα εξής βήματα:

    1. Ιατρικό ιστορικό και φάρμακα: Είναι σημαντικό να ενημερώσετε τον γιατρό σας για το ιατρικό σας ιστορικό, τα φάρμακα που λαμβάνετε και τυχόν αλλεργίες, ή για την πιθανότητα εγκυμοσύνης. Ο γιατρός μπορεί να αποφασίσει να διακόψει ή να προσαρμόσει την φαρμακευτική αγωγή σας πριν την εξέταση.
    2. Νηστεία: Συνήθως συνιστάται νηστεία για 4-6 ώρες πριν από την εξέταση, εφόσον πρόκειται να χορηγηθεί σκιαγραφικός παράγοντας. Μπορείτε ωστόσο να πίνετε νερό. 
    3. Αποφυγή καφεΐνης: Συνιστάται η αποφυγή καφεΐνης για κάποιες ώρες πριν από την εξέταση, καθώς μπορεί να επηρεάσει τον ρυθμό της καρδιάς. 
    4. Άνετα ρούχα: Φορέστε άνετα ρούχα και αφαιρέστε όλα τα κοσμήματα και τα μεταλλικά αντικείμενα.
    5. Ενημέρωση για αλλεργίες: Αν είναι γνωστό ότι έχετε αλλεργίες σε οποιαδήποτε φάρμακα, ενημερώστε το ιατρικό προσωπικό πριν από την εξέταση. Ενημερώστε τον γιατρό σας εκ των προτέρων εάν έχετε αλλεργίες σε σκιαγραφικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στην ακτινολογία, έτσι ώστε να λάβετε οδηγίες προετοιμασίας. 
    6. Ανάγκη χορήγησης ηρεμιστικού: Εάν έχετε έντονο άγχος αυτό μπορεί να επηρεάσει την εξέταση. Ενημερώστε τον γιατρό σας, καθώς μπορεί να χρειαστεί να σας δοθεί ένα ηρεμιστικό.
    7. Συνοδεία: Σε περίπτωση που λάβετε ηρεμιστικό, προγραμματίστε να έχετε κάποιον να σας συνοδεύει μετά την εξέταση.

Πόση ώρα διαρκεί η αξονική στεφανιογραφία;

Η διάρκεια μιας αξονικής στεφανιογραφίας συνήθως είναι σύντομη. Η ίδια η εξέταση διαρκεί μόνο λίγα λεπτά, συχνά μεταξύ 10 και 15 λεπτών. Ωστόσο, η συνολική διαδικασία, περιλαμβανομένης της προετοιμασίας και της ανάπαυσης μετά την εξέταση, μπορεί να διαρκέσει περίπου μια ώρα. Είναι σημαντικό να φτάσετε στο νοσοκομείο ή το διαγνωστικό κέντρο με επάρκεια χρόνου πριν από το ραντεβού σας για να ολοκληρώσετε τυχόν απαραίτητα έντυπα  και να ετοιμαστείτε για την εξέταση.

Πως θα χρησιμοποιήσει ο γιατρός μου τα αποτελέσματα της αξονικής στεφανιογραφιας;

Ο γιατρός σας θα χρησιμοποιήσει τα αποτελέσματα της αξονικής στεφανιογραφίας για διάφορους σκοπούς:

    1. Διάγνωση στεφανιαίας νόσου: Η εξέταση μπορεί να αποκαλύψει στενώσεις ή αποφράξεις στις στεφανιαίες αρτηρίες, δίνοντας σαφή εικόνα για την καρδιαγγειακή σας υγεία.

    2. Αξιολόγηση κινδύνου: Μπορεί να ανιχνευθεί συσσώρευση ασβεστίου στις αρτηρίες (Calcium score), ένας δείκτης που βοηθά στην εκτίμηση του μελλοντικού κινδύνου για καρδιακά περιστατικά.

    3. Σχεδιασμός θεραπείας: Τα ευρήματα της εξέτασης μπορούν να καθοδηγήσουν τη θεραπεία, είτε με φαρμακευτική αγωγή, είτε με πιο επεμβατικές θεραπείες όπως αγγειοπλαστική ή χειρουργική παρέμβαση.

    4. Παρακολούθηση: Σε ασθενείς που έχουν ήδη διαγνωσθεί με στεφανιαία νόσο ή έχουν υποβληθεί σε θεραπείες, η αξονική στεφανιογραφία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παρακολούθηση της προόδου ή την ανίχνευση ενδεχόμενης επανεμφάνισης προβλημάτων.

    5. Αποφυγή άλλων επεμβατικών διαδικασιών: Ανάλογα με τα αποτελέσματα, μπορεί συχνά να αποφευχθεί η ανάγκη για πιο επεμβατικές διαγνωστικές διαδικασίες, όπως ο καρδιακός καθετηριασμός.

Ο γιατρός σας θα εξετάσει τα αποτελέσματα στο πλαίσιο της συνολικής κλινικής σας κατάστασης και θα προτείνει την κατάλληλη θεραπεία. 

Πόσο αξιόπιστη είναι η αξονική στεφανιογραφία;

Η αξιοπιστία της αξονικής στεφανιογραφίας εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των εξής:

    1. Τεχνολογία ιατρικού εξοπλισμού: Η ποιότητα του αξονικού τομογράφου και η τεχνολογία που χρησιμοποιείται μπορεί να επηρεάσουν την ακρίβεια της εξέτασης. Γενικά οι νέας γενιάς, σύγχρονοι αξονικοί τομογράφοι προσφέρουν υψηλής ποιότητας και τεχνικής αρτιότητας απεικόνιση σε σχέση με τον  παλαιότερο εξοπλισμό. 

    2. Εμπειρία του γιατρού: Ο γιατρός που διενεργεί την εξέταση και ερμηνεύει τα αποτελέσματα πρέπει να έχει ειδική εκπαίδευση και εμπειρία στην αξιολόγηση των στεφανιαίων αρτηριών.

    3. Παράγοντες του ασθενούς: Το βάρος, η παχυσαρκία,  η αρρυθμία, η ταχυκαρδία και άλλα στοιχεία του ασθενούς μπορεί να δυσκολέψουν την εξέταση και να επηρεάσουν τα αποτελέσματα.

    4. Προετοιμασία του ασθενούς: Οι οδηγίες που ακολουθεί ο ασθενής πριν από την εξέταση είναι σημαντικές για την ακρίβεια της αξονικής στεφανιογραφίας.

Συνολικά, η αξονική στεφανιογραφία θεωρείται συνήθως αξιόπιστη και ακριβής μέθοδος για την αξιολόγηση των στεφανιαίων αρτηριών, αλλά η ακρίβεια μπορεί να διαφέρει ανάλογα με τις παραπάνω παράμετρους. 

Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδέχεται να απαιτείται διενέργεια περαιτέρω εξετάσεων όπως οι λειτουργικές δοκιμασίες (Stress Echo / Stress MRI) ή πολύ σπανιότερα ο καρδιακός καθετηριασμός. 

Για περισσότερες πληροφορίες ή για να προγραμματίσετε μια εξέταση, παρακαλούμε επικοινωνήστε μαζί μας